<< back to all the articles.


De Volkskrant - 28/10/2011
Fijn fysiek
Voor zijn ballet Women maakte danser en choreograaf Ugo Dehaes gebruik van vrouwen tussen de 30 en de 60. "Dansen is een beroep voor jonge mensen, voor meisjes. Ik wilde juist dansers die al een geschiedenis hebben, een lijf met sporen van de tijd."

'Wat dat zijn, échte vrouwen? Goeie vraag.' De Vlaamse danser en choreograaf Ugo Dehaes (1977) moet even lachen. Hij maakte Women met acht danseressen tussen de 30 en de 60, allemaal 'echte vrouwen', omdat hij de meisjesachtige danseressen die dansvoorstellingen doorgaans bevolken een beetje zat was. 'Dansen is een beroep voor jonge mensen, voor meisjes. Ik wilde juist dansers die al een geschiedenis hebben, een lijf met sporen van de tijd. Dansers met levenservaring brengen een andere présence met zich mee. De vrouwen met wie ik werk zijn nog steeds zeer fysiek - Women is een dansant stuk - maar in hun manier van bewegen zie je de persoon achter de danseres meer, niet alleen snelle, virtuoze bewegingen.'

Dehaes kwam onlangs in het nieuws omdat hij voor het duet Couple-Like #2, dat hij samen met Keren Levi maakte, in Nederland een Zilveren Krekel won en met Women, dat morgen in Amsterdam staat, de selectie van het Vlaamse Theaterfestival haalde. Dehaes maakt sinds 2000 eigen producties, slechts één per twee jaar omdat hij het nog steeds 'verfrissend, en minder zorgelijk' vindt om voor anderen te dansen. Dehaes studeerde aan P.A.R.T.S., de eigentijdse dansopleiding van Anne Teresa De Keersmaeker, en werkte bij onder anderen Meg Stuart.

Eerder maakte Dehaes vooral sculpturale choreografieën, waarbij het lichaam als een plastiek gevormd lijkt te zijn. 'Mijn dansfascinatie is begonnen als fascinatie voor het lichaam als object', vertelt hij. 'Hoe kun je een lichaam zo transformeren dat het er niet meer als een lichaam uitziet? Ik tekende beelden en bracht die tot leven in de studio. In de studio maak ik video's van de dans, uit die video's haal ik beelden en daarmee gaan we in de studio opnieuw aan de slag.'

Women is gemaakt met enkel vrouwen (Dehaes wilde niet ook de man-vrouwverhouding nog laten meespelen) maar of het ook over vrouwen gaat? Dehaes: 'Het gaat over vrouwen, maar er zit weinig 'vrouwelijks' in, hooguit de zwarte kleedjes die de danseressen dragen.

Bij de audities kwam iedereen met improvisaties rond clichés van het vrouw-zijn aanzetten. Hoge hakken, menstruatie, scheren. Dat wilde ik absoluut niet. Women moest gaan over energie, over beweging, groepsdynamiek, lichamelijke impact. Ik heb als een componist gekeken waar ik wat nodig had: hier iets snellers, daar iets zachters. Veel dansmateriaal heb ik overigens zelf bedacht en voorgedaan, en komt dus uit een mannelijk perspectief. Een en ander is zelfs behoorlijk agressief, niet bepaald 'vrouwelijk'.'

De vrij kordate, krachtige bewegingen van de vrouwen worden versterkt door de geluiden die ze maken. Dehaes gebruikt hun ademhaling als muziek. De hijgende, zuchtende, kreunende danseressen zijn als musici die een partituur uitvoeren. Dehaes: 'Een uitgangspunt voor dit stuk was mijn jaloezie op muziek. Van muziek krijg ik kippenvel, met dans heb ik dat niet zo gauw. Ik vroeg me af hoe dans mij meer zou kunnen raken en ben toen het effect van ademhaling, nauw aan beweging verbonden, gaan testen. Wat bleek? Als dansers stoppen met ademhalen, doet publiek dat ook. Ademhaling is dus een manier om dichter bij het publiek te komen. '

Een andere manier om de identificatie te vergemakkelijken, is de belichting. Dehaes wilde zijn vrouwen zo eerlijk mogelijk in beeld brengen, 'zoals de naturalisten in de schilderkunst lichamen heel echt, heel cru schilderden' en gebruikt daarom vrij kaal licht. 'Je ziet huid, je ziet rimpels, je ziet dat de een haar been iets hoger tilt dan de ander. Women is geen gephotoshopte illusie.'

Women op 29/10 in de Brakke Grond, Amsterdam. brakkegrond.nl

- Mirjam van der Linden

<< back to all the articles.